Η στάση της ΕΔΕΚ και των άλλων κομμάτων στη Βουλή για το Συνεργατισμό

Τα κόμματα και οι βουλευτές δέχτηκαν σκληρή κριτική για τον τρόπο που χειρίστηκαν τα νομοσχέδια για το Συνεργατισμό την περασμένη Πέμπτη. Παρόλον ότι όλες οι πολιτικές δυνάμεις δήλωναν ότι θεωρούσαν αναγκαία τη στήριξη του Συνεργατισμού, εντούτοις δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε μια πλειοψηφική απόφαση που θα στήριζε νομοθετικά τη θέση αυτή και αναγκάστηκαν να πάνε σε μια δεύτερη συνεδρία για να ανατρέψουν την πρώτη τους απόφαση.
Λαϊκισμός, αλαζονεία της εξουσίας, προχειρότητα, ανευθυνότητα, ποιο απ’ όλα αυτά ήταν ο λόγος. Το εύκολο φυσικά είναι να κρίνονται όλα τα πολιτικά κόμματα αδιάκριτα στη βάση αυτών των απλοϊκών χαρακτηρισμών. Αυτό μπορεί να βρίσκεται σε αρμονία με το λαϊκό αίσθημα απαξίωσης των πολιτικών που επικρατεί σήμερα, δεν έχει όμως σχέση με την ουσία του τι συνέβηκε στη Βουλή. Έτσι το μόνο που επιτυγχάνεται με αυτούς τους χαρακτηρισμούς είναι να ενισχύεται το λαϊκό αίσθημα απαξίωσης, αλλά να μην προσφέρεται καμιά βοήθεια προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής βελτίωσης τω πραγμάτων τόσο στη Βουλή όσο και έξω από τη Βουλή.
Τα κόμματα πήγαν στη συνεδρία της Βουλής με βάση τις εκφρασμένες πολιτικές τους θέσεις. Τα συγκυβερνώντα κόμματα ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ είχαν την ίδια θέση που είχαν για όλα τα προηγούμενα μνημονικά νομοσχέδια: Ό, τι συμφωνείται μεταξύ Τρόϊκας και κυβέρνησης θα πρέπει να στηρίζεται χωρίς την παραμικρή παρέκκλιση για να μην διακινδυνευτεί η σχέση μας με τη Τρόϊκα και η ομαλή ροή των δόσεων του δανείου. Αυτή η άτεγκτη θέση στηριζόταν ασφαλώς πάνω στο γεγονός ότι υπήρχε μια, έστω οριακή, πλειοψηφία που μπορούσε να περάσει τα μνημονιακά νομοσχέδια ως είχαν, και έτσι τα συγκυβερνώντα κόμματα «δεν είχαν ανάγκη» της οποιασδήποτε συναίνεσης με τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Η θέση του ΑΚΕΛ ήταν η καταψήφιση συνολικά των νομοσχεδίων που αφορούσαν στο Μνημόνιο, εκφράζοντας με αυτό τον τρόπο την πολιτική διαφωνία του με το μνημόνιο. Αυτή η θέση όμως στην πράξη σημαίνει ότι ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των προσπαθειών για τροποποιήσεις των νομοσχεδίων, η καταψήφιση τους είναι δεδομένη. Αυτό επιβεβαιώθηκε από πλευράς ΑΚΕΛ μερικές ημέρες πριν τη συνεδρία της Βουλής, όταν οι εκπρόσωποι του δήλωναν ότι θα καταψήφιζαν συνολικά τα νομοσχέδια για το Συνεργατισμό.
Με δεδομένες τις πιο πάνω θέσεις, δεν μπορούσαν εξ αντικειμένου να προκύψουν οι οποιεσδήποτε συγκλίσεις στη Βουλή, και αυτό φάνηκε στην πρώτη ψηφοφορία. Αντίθετα, η πάγια θέση της ΕΔΕΚ για τα μνημονικά νομοσχέδια υπήρξε διαφορετική. Ανεξάρτητα από τη συνολική πολιτική μας διαφωνία με το μνημόνιο και τη θέση μας για απαλλαγή το γρηγορότερο από αυτό, δεν παραγνωρίζουμε τη σημερινή σκληρή πραγματικότητα της κυπριακής οικονομίας και τις ανάγκες της για δανειακή στήριξη. Αυτή όμως η δανειακή στήριξη δεν μπορεί να γίνεται έναντι οποιουδήποτε όρου και κάτω από εκβιασμό. Ιδιαίτερα μάλιστα αν οι όροι που επιχειρείται να επιβληθούν πλήττουν τα εθνικά μας συμφέροντα, όπως πχ το κυριαρχικό μας δικαίωμα στη διαχείριση των ενεργειακών μας αποθεμάτων ή πλήττουν τους συνταγματικούς μας θεσμούς, όπως πχ το δικαίωμα της Βουλής να αποφασίζει για θέματα φορολογιών, ή πλήττουν εξουθενωτικά ευάλωτες ομάδες του λαού μας που δεν θα μπορέσουν να αντέξουν. Με βάση αυτή τη θέση, η ΕΔΕΚ διά της κοινοβουλευτικής της ομάδας υπέβαλε μια σειρά τροποποιήσεις στα μνημονιακά νομοσχέδια με στόχο να αφαιρέσουν ή να βελτιώσουν απαράδεκτες πρόνοιες που περιείχαν, έτσι ώστε να μπορέσουν να γίνουν ευρύτερα αποδεκτά. Δυστυχώς, σε καμία περίπτωση δεν στηρίχτηκαν οι τροποποιήσεις της ΕΔΕΚ, γιατί ακριβώς δεν υπήρχε η απαιτούμενη ευρύτερη πολιτική βούληση για συναίνεση.
Με την ίδια αυτή θέση, η ΕΔΕΚ πήγε στη συνεδρία της Βουλής για το Συνεργατισμό, προτείνοντας δύο βασικές τροποποιήσεις που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση για ευρύτερη αποδοχή των νομοσχεδίων. Οι τροποποιήσεις αυτές αφορούσαν στη δυνατότητα επανάκτησης των μετοχών από το Συνεργατισμό και στην εκλογή των αντιπροσώπων των μελών στις επιτροπές των ΣΠΙ, και ήταν σημαντικές προϋποθέσεις για να μπορέσει ο συνεργατισμός να έχει μια προοπτική επανόδου στη φυσιογνωμία του και στον κοινωνικό του ρόλο στο μέλλον.
Ούτε αυτές οι τροποποιήσεις μας ψηφίστηκαν από τα συγκυβερνώντα κόμματα. Εκεί όμως που φάνηκε η αδυναμία να προκύψει η οποιαδήποτε συναίνεση, ήταν όταν με πρόταση της ΕΔΕΚ ζητήθηκε ολιγόλεπτη διακοπή για να γίνει διαβούλευση επί της μεσολαβητικής πρότασης του ΔΗΚΟ που αφορούσε την προέγκριση της πώλησης μετοχών από τη Βουλή. Ούτε και σε αυτή την περίπτωση πείστηκαν τα κόμματα ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ να στηρίξουν την πρόταση αυτή.
Τελικά όταν η Βουλή οδηγήθηκε στην καταψήφιση των δύο νομοσχεδίων (λόγω της απουσίας βουλευτών που άλλαξε τα ισοζύγια), τα κόμματα βρέθηκαν προ της αδήριτης πλέον ανάγκης για συναίνεση.
Δεν έχει τόση σημασία ποιο κόμμα δικαιώθηκε και ποιο όχι. Ούτε η ουσία βρίσκεται σε ποιο βαθμό έγιναν αλλαγές στα νομοσχέδια πριν ψηφιστούν τελικά. Στην πραγματικότητα έγιναν ουσιαστικές βελτιώσεις και στα νομοσχέδια και κυρίως στις δεσμεύσεις που προέκυψαν μετά τις διαβουλεύσεις μεταξύ των κομμάτων τόσο στο θέμα των μετοχών όσο και στο θέμα της εκλογής των επιτροπών των ΣΠΙ. Η ουσιαστική όμως σημασία της συνεδρίας της Πέμπτης, είναι το γεγονός ότι αποδείχτηκε ότι τα εθνικά ζητήματα δεν μπορούν να τυγχάνουν αντιμετώπισης «ελαφρά τη καρδία» στη βάση των οποιωνδήποτε συγκυριακών συσχετισμών στη Βουλή. Χρειάζεται πάντα να γίνεται προσπάθεια αναζήτησης συγκλίσεων, ώστε να επιτυγχάνεται η ευρύτερη δυνατή συναίνεση. Αυτό μόνο εξυπηρετεί καλύτερα το ευρύτερο εθνικό συμφέρον. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει ούτε στη βάση της θέσης για υπερψήφιση χωρίς καμιά αλλαγή, ούτε στη βάση της ούτως ή άλλως καταψήφισης.
Η εξέλιξη της Πέμπτης θα πρέπει να αποτελέσει την αρχή μιας νέας συλλογικής πολιτικής πρακτικής, τόσο για την αντιμετώπιση της Τρόϊκας και του Μνημονίου, όσο και για την ανάγκη πολιτικής συναίνεσης και συνεννόησης για τα σημαντικά νομοσχέδια που θα συνεχίσουν να έρχονται ενώπιον της Βουλής.

Tου Νίκου Νικολαΐδη, Βουλευτή ΚΣ ΕΔΕΚ